وب سرور چیست و چه تفاوتی با هاست دارد؟

تاریخ انتشار: ۲۲ مرداد ۱۴۰۴
زمان تقریبی مطالعه: ۱۰ دقیقه
https://www.pingoteam.ir/1gPV/
وب سرور چیست و چه تفاوتی با هاست دارد؟
با تفاوت وب سرور و هاست به زبان ساده آشنا شوید. این راهنمای کامل توضیح می‌دهد که وب سرور و هاست چه نقشی در آنلاین شدن سایت شما دارند و چگونه برای ارائه وب‌سایت به کاربران با یکدیگر کار می‌کنند.
در دنیای وب، اصطلاحات زیادی وجود دارند که گاهی به جای یکدیگر استفاده می‌شوند و باعث سردرگمی می‌شوند. دو تا از مهم‌ترین و رایج‌ترین این اصطلاحات «وب سرور» (Web Server) و «هاست» (Host) هستند. آیا این دو یکی هستند؟ آیا هاست همان وب سرور است؟ یا دو مفهوم کاملاً مجزا هستند؟
برای درک این تفاوت، بیایید وب‌سایت شما را مانند یک کسب‌وکار در یک ساختمان تجاری بزرگ تصور کنیم. هاست، قرارداد اجاره شما برای یک واحد در این ساختمان است که شامل فضا، برق، آب و نگهبانی می‌شود. وب سرور، در مقابل، مانند نگهبان یا مسئول پذیرش اختصاصی آن ساختمان است که درخواست بازدیدکنندگان را دریافت کرده و آن‌ها را به واحد درست راهنمایی می‌کند.
این دو مفهوم به شدت به هم مرتبط هستند، اما یکسان نیستند. این مقاله، به زبان ساده این دو مفهوم را می‌شکافد، تفاوت‌های کلیدی آن‌ها را نشان می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا بفهمید هر کدام چه نقشی در زنده و در دسترس بودن وب‌سایت شما ایفا می‌کنند.

هاست (Hosting) چیست؟

هاست یا میزبانی وب، یک سرویس است که توسط شرکت‌های هاستینگ ارائه می‌شود. وقتی شما یک پلن هاستینگ خریداری می‌کنید، در واقع در حال اجاره کردن بخشی از یک کامپیوتر بسیار قدرتمند و همیشه روشن به نام "سرور" هستید. این فضا، مکانی است که تمام فایل‌ها، تصاویر، پایگاه داده و کدهای وب‌سایت شما در آن ذخیره می‌شوند تا از هر کجای دنیا و در هر ساعتی از شبانه‌روز قابل دسترسی باشند.
برگردیم به استعاره ساختمان تجاری؛ سرویس هاست شما شامل موارد زیر است:
  • فضای دیسک (Disk Space): متراژ واحدی که اجاره کرده‌اید.
  • پهنای باند (Bandwidth): میزان مجاز رفت‌وآمد (ترافیک) به واحد شما در ماه.
  • منابع پردازشی (CPU و RAM): قدرت برق و تهویه مطبوع واحد شما.
  • پشتیبانی فنی: تیم مدیریت ساختمان که در صورت بروز مشکل به شما کمک می‌کند.

انواع مختلف هاست

درست مانند اجاره فضا، انواع مختلفی از هاستینگ وجود دارد:
  • هاست اشتراکی (Shared Hosting): مانند اجاره یک میز در یک فضای کار اشتراکی. ارزان و اقتصادی است، اما منابع (مانند آشپزخانه و اینترنت) بین شما و دیگران مشترک است.
  • سرور مجازی (VPS): مانند اجاره یک دفتر کار مستقل در یک ساختمان بزرگ. شما منابع اختصاصی خود را دارید، اما همچنان در یک ساختمان مشترک هستید.
  • سرور اختصاصی (Dedicated Server): مانند اجاره کل ساختمان. تمام منابع و فضا در انحصار شماست و بالاترین سطح از عملکرد و کنترل را به شما می‌دهد.
پس به طور خلاصه، هاست یک سرویس فیزیکی و زیرساختی است که فضایی برای زندگی کردن وب‌سایت شما فراهم می‌کند. برای آشنایی بیشتر، مقاله «هاست چیست؟» را مطالعه کنید.
تفاوت هاست و وب سرور

وب سرور (Web Server) چیست؟

حالا که شما واحد خود را در ساختمان اجاره کرده‌اید (هاست)، به یک نفر نیاز دارید که درخواست‌های بازدیدکنندگان را مدیریت کند. این شخص، وب سرور است. وب سرور یک نرم‌افزار است که روی کامپیوتر سرور (همان ساختمانی که هاست شما در آن قرار دارد) نصب می‌شود.
وظیفه اصلی این نرم‌افزار بسیار مشخص و حیاتی است:
  • گوش دادن به درخواست‌ها: وب سرور به صورت ۲۴ ساعته منتظر است تا یک مرورگر (مانند کروم یا فایرفاکس) از طریق اینترنت، درخواستی برای دیدن یکی از صفحات سایت شما ارسال کند.
  • پیدا کردن فایل صحیح: پس از دریافت درخواست، وب سرور به سرعت در میان فایل‌های سایت شما جستجو کرده و صفحه یا فایل مورد نظر را پیدا می‌کند.
  • ارسال پاسخ: در نهایت، وب سرور فایل پیدا شده را از طریق اینترنت به مرورگر کاربر ارسال می‌کند تا صفحه وب‌سایت برای او نمایش داده شود.
اگر هاست محل زندگی سایت شماست، وب سرور همان کارمندی است که درب را برای بازدیدکنندگان باز کرده و آن‌ها را به داخل راهنمایی می‌کند.

انواع مختلف هاست

درست مانند اجاره فضا، انواع مختلفی از هاستینگ وجود دارد:
  • Apache: یکی از قدیمی‌ترین، پراستفاده‌ترین و انعطاف‌پذیرترین وب سرورهای جهان.
  • NGINX (انجین‌ایکس): یک وب سرور مدرن و بسیار سریع که به خصوص در مدیریت تعداد بالای بازدیدکنندگان همزمان، عملکرد فوق‌العاده‌ای دارد.
  • LiteSpeed: یک وب سرور تجاری و بسیار پرسرعت که با آپاچی سازگار است و به خصوص برای سایت‌های وردپرسی، سرعت بی‌نظیری را ارائه می‌دهد.

جمع‌بندی تفاوت وب سرور و هاست: نرم‌افزار در مقابل سرویس

حالا تفاوت کلیدی باید برایتان کاملاً روشن شده باشد:
  • هاست (Host): یک سرویس جامع است که شما از یک شرکت خریداری می‌کنید. این سرویس شامل سخت‌افزار (کامپیوتر سرور)، فضا، پهنای باند، شبکه و پشتیبانی فنی می‌شود. هاست، "مکان" است.
  • وب سرور (Web Server): یک نرم‌افزار مشخص است که روی سخت‌افزار هاست شما نصب می‌شود و وظیفه پاسخگویی به درخواست‌های کاربران و ارسال فایل‌های سایت را بر عهده دارد. وب سرور، "کارمند" است.
شما نمی‌توانید یک وب سرور داشته باشید، بدون اینکه جایی برای نصب آن (یعنی هاست) داشته باشید؛ و یک هاست بدون نصب بودن یک نرم‌افزار وب سرور روی آن، نمی‌تواند هیچ وب‌سایتی را به دنیا نمایش دهد.
ویژگی هاست (Hosting) وب سرور (Web Server)
ماهیت سرویس جامع نرم‌افزار تخصصی
وظیفه اصلی فراهم کردن فضا و منابع برای میزبانی پردازش درخواست‌ها و ارسال فایل‌ها
مثال هاست اشتراکی، سرور مجازی (VPS) Apache, NGINX, LiteSpeed
نوع زیرساخت، فضا، سخت‌افزار برنامه، نرم‌افزار

این تفاوت در عمل برای شما چه اهمیتی دارد؟

برای اکثر صاحبان کسب‌وکارهای کوچک و متوسط که از هاست‌های اشتراکی استفاده می‌کنند، این تفاوت چندان در عمل احساس نمی‌شود. چرا؟ چون شرکت هاستینگ از قبل بهترین نرم‌افزار وب سرور (معمولاً آپاچی یا لایت اسپید) را روی سرورهای خود نصب و پیکربندی کرده است. در این حالت، شما فقط باید روی انتخاب یک سرویس هاست خوب و باکیفیت تمرکز کنید.
اما برای کاربران حرفه‌ای‌تر که از سرورهای مجازی (VPS) یا اختصاصی استفاده می‌کنند، این تفاوت بسیار مهم است. آن‌ها این امکان را دارند که خودشان نرم‌افزار وب سرور مورد نظرشان را انتخاب، نصب و بهینه‌سازی کنند. این کار به آن‌ها کنترل کاملی بر روی عملکرد، سرعت و امنیت سایتشان می‌دهد.

جمع‌بندی

اگرچه هاست و وب سرور دست در دست هم کار می‌کنند تا وب‌سایت شما را به جهان نمایش دهند، اما دو مفهوم کاملاً مجزا هستند. هاست خانه‌ای است که شما برای سایت خود اجاره می‌کنید و وب سرور خدمتکار هوشمندی است که در آن خانه به بازدیدکنندگان سرویس می‌دهد. درک این تفاوت به شما کمک می‌کند تا با دیدی بازتر، بهترین زیرساخت را برای حضور آنلاین خود انتخاب کنید و نیازهای فنی وب‌سایت خود را بهتر بشناسید.
انتخاب هاست مناسب و پیکربندی صحیح وب سرور، دو ستون اصلی یک وب‌سایت سریع، امن و پایدار هستند. ما در پینگوتیم، نه تنها در طراحی سایت به شما کمک می‌کنیم، بلکه با ارائه مشاوره تخصصی در زمینه زیرساخت و هاستینگ، اطمینان حاصل می‌کنیم که وب‌سایت شما بر روی بهترین و بهینه‌ترین بستر ممکن اجرا شود. برای دریافت مشاوره در مورد انتخاب بهترین زیرساخت برای پروژه خود، با ما تماس بگیرید.